Tuchtrecht en transparantie gaan steeds meer samen. Ook voor de juridische beroepsgroepen wordt de roep om te komen tot een tuchtregister steeds luider. Met name voor de advocatuur worden - in navolging op het rapport "Een maatschappelijke orde" van De Commissie Advocatuur (van Wijmen) - de eerste stappen gezet.

Waarom een tuchtregister?
Het is in het belang van een goede tuchtrechtspleging dat het tuchtrecht niet enkel een interne aangelegenheid blijft:

Voor de cliƫnt/klant en andere betrokkenen draagt het bij aan een direct belang, namelijk
- of de professional zijn beroep wel mag uitoefenen (bij schorsing/tijdelijke doorhaling);
- of de professional in het verleden tuchtrechtelijk aangesproken is.

Voor de beroepsgroep zelf zal het bijdragen aan het vertrouwen en aanzien van de beroepsgroep.

Huidige stand van zaken
Helaas is een dergelijk register wat betreft de juridische beroepen (advocatuur, notariaat, gerechtsdeurwaarders) nog niet online en moeten we het doen met particuliere - soms discutabele en de meer rancuneuze - initiatieven. Keert de wal het schip? Aan de andere kant moet een dergelijk register natuurlijk met de nodige zorg worden opgesteld:

Deze registratie zal ook gelet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de advocaat een passend evenwicht moeten realiseren tussen de belangen van het publiek bij de toegankelijkheid van de desbetreffende informatie enerzijds en de rechtsbescherming van de betrokken advocaat anderzijds. Daarbij is het ook wenselijk dat het publiek kennis kan nemen van de namen van degenen die als advocaat geen werkzaamheden mogen verrichten omdat ze tuchtrechtelijk zijn geschorst in de uitoefening van de praktijk c.q. om tuchtrechtelijke redenen zijn geschrapt van het tableau.(*)

De juridische/voorzichtige insteek is natuurlijk eigen aan de beroepsgroep. Het BIG-register binnen de zorg laat echter zien dat het ook anders kan. Met de site www.alleadvocaten.nl is een goede eerste stap gemaakt?

Geluiden om ook de disciplinaire maatregelen die genomen zijn binnen de magistratuur (rechterlijke macht en openbaar ministerie) openbaar te maken zijn er nog niet. De voornaamste reden hiervoor lijkt te zijn: de betrokkenen hebben toch geen keuzevrijheid in het kiezen van rechter of officier. Of dit een doorslaggevend argument is, wordt echter niet door iedereen gedeeld.

Enkele documenten:
Algemeen
- Werkgroep Tuchtrecht: Beleidsuitgangspunten wettelijk geregeld tuchtrecht, Rijksoverheid, 12-02-2007
- Uitspraken tuchtrecht, Tuchtrecht advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders
- Instanties tuchtrecht, Overheid.nl
- BIG-register, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Advocatuur
- Besluit inzake ontheffing ex artikel 23, eerste lid,
onder e, Wbp (toestemming aanleggen Centraal Tuchtregister)
, College Bescherming Persoonsgegevens, 04-07-2007
- Wijziging Advocatenwet ter implementatie van aanbevelingen van de Commissie advocatuur en enkele andere wijzigingen (Jus), Overheid.nl, 09-08-2010
- Commissie Advocatuur: Een maatschappelijke orde, NoVA, 24-04-2006
(*) - Kabinetsreactie op: Commissie Advocatuur (Een maatschappelijke orde), RvR (Ministerie van Justitie, Directie Rechtsbestel), 13-10-2006