Persbericht Ministerie van Justitie
24-04-2006


De advocaat is onmisbaar in de Nederlandse rechtsstaat en moet voor iedereen toegankelijk zijn. Bovendien moeten de onafhankelijkheid en integriteit goed zijn gewaarborgd. Dat schrijft de commissie advocatuur in haar rapport ‘Een maatschappelijke orde’ dat voorzitter P.C.E. van Wijmen vandaag aan minister Donner van Justitie heeft aangeboden.

De commissie adviseert om de zes kernwaarden onafhankelijkheid, partijdigheid, integriteit, vertrouwelijkheid, deskundigheid en de publieke verantwoordelijkheid voor de goede rechtsbedeling in de Advocatenwet vast te leggen. Dat is essentieel om te waarborgen dat de advocaat zijn taken goed kan uitvoeren.

De Nederlandse Orde van Advocaten moet volgens de commissie worden hervormd. Nu heeft de Orde nog regelgevende, uitvoerende en rechtsprekende taken gecombineerd in één organisatie. De instelling van een Regelgevende Raad voor de Advocatuur moet daar een einde aan maken. Alle regulering wordt aan dit onafhankelijke orgaan toevertrouwd. Het gaat daarbij om de toelating tot het beroep, het beroep zelf en de beroepsuitoefening, maar ook de bevordering van de goede werking van de markt. Daarmee is de opdracht volgens de commissie dubbel positief: de Raad kan zowel de beroepsgroep als de markt reguleren en corrigeren. De plaatselijke ordes mogen niet treden in zaken die door de Raad zijn gereguleerd.

Onafhankelijkheid
De groep advocaten in loondienst van een rechtsbijstandverzekeraar vraagt volgens de commissie om extra aandacht, zodat ook hier de onafhankelijkheid van de advocaat blijft gewaarborgd. Dit is een taak van de Orde, maar de commissie wil bovendien dat ook de werkgevers aansprakelijk gemaakt worden. In het algemeen stelt de commissie dat het wenselijk is om de onafhankelijkheid van advocaten die in een afhankelijke situatie werken, wettelijk vast te leggen. Bij advocatenpraktijken waarschuwt de commissie dat vreemde kapitaalsverhoudingen binnen een praktijk de onafhankelijkheid van een advocaat in gevaar kunnen brengen.

No win no fee
Invoering van no cure no pay als percentagedeal verdient volgens de commissie geen steun, omdat de belangen van rechtszoekenden en rechtsbedeling er niet mee zijn gediend. Mocht in de toekomst blijken dat er een structurele leemte in de toegang tot de rechtsbedeling ontstaat, dan stelt de commissie voor te experimenteren met het Engelse ‘no win no fee’. Daarbij mag het honorarium niet bestaan uit een deel van de opbrengst, maar kan het aantal gedeclareerde uren wel afhankelijk gemaakt worden van de uitkomst van de zaak.

Kwaliteit
Alle advocatenkantoren moeten in de toekomst een erkend kwaliteitssysteem invoeren. De Regelgevende Raad beoordeelt welke systemen daarvoor in aanmerking komen. De jaarlijkse resultaten van deze kwaliteitssystemen moeten inclusief de prijsstelling van de kantoren op een website worden gepubliceerd. Ook wil de commissie dat voorkeursgebieden, specialisaties en tuchtrechtelijke veroordelingen op internet gepubliceerd worden. Dit komt ten goede aan de transparantie en voorlichting van de klant.

De commissie vindt dat de permanente opleiding een minder vrijblijvend en zwaarder karakter moet krijgen, waarbij integriteit een verplicht en vast bestanddeel wordt. De stage en beroepsopleiding van advocaten moet worden afgesloten met een ‘Bar Exam’.

Ombudsman
De commissie pleit voor het instellen van een Ombudsman Advocatuur, die klachten kan inventariseren, onderzoek kan instellen, informatie kan opvragen en kan doorverwijzen. De ombudsman moet jaarlijks een rapport uitbrengen aan de Orde over de stand van de beroepsuitoefening en geschillenbehandeling met aanbevelingen ter verbetering. Het invoeren van bestuursrechtelijke sancties maakt het mogelijk om simpele overtredingen van Ordevoorschriften snel en doelmatig af te doen.

Het rapport ‘een maatschappelijke orde’ van de commissie advocatuur is opgesteld naar aanleiding van een motie van Klaas de Vries die door de Tweede Kamer is aangenomen tijdens het debat over het WRR-rapport ‘De toekomst van de nationale rechtsstaat’. Aanleiding voor de motie vormden de grote veranderingen die de laatste decennia binnen de advocatuur hebben plaatsgevonden. Minister Donner streeft ernaar om nog voor de zomer met een kabinetsstandpunt te reageren op het rapport.

- Een maatschappelijke orde, Rapport Cie. Wijmen, 24-04-2006