Morele dilemma's
8. Heeft een rechter een morele verantwoordelijkheid om problemen met achterstanden en rond tijdsdruk publiek te maken?
Rechtspraak: tussen wachter en koopman
De morele verantwoordelijkheden van de rechters zijn grofweg te verdelen in rechterlijke verantwoordelijkheden (verantwoordelijkheden die voortkomen uit de rol en plaatsbepaling van de rechter in een rechtsstaat en dus direct de kwaliteit van oordeelsvorming raken) en beheersverantwoordelijkheden (verantwoordelijkheden die iets zeggen hoe het werk moet worden gedaan om het uitvoerbaar te houden). Zie bijvoorbeeld Loth hierover in Rechterlijke macht: studies over rechtspraak en rechtshandhaving in Nederland (hoofdstuk 14).
Net als in anders beroepen (zorg, onderwijs) is het probleem dat deze twee verantwoordelijkheden vaak tegengesteld zijn aan elkaar. Dit zie je terug bij vragen als: "hoe lang mag een rechter doen over een oordeel: indien de kwaliteit dit vraagt ?" of "kan een rechter wel onderdeel uitmaken van een organisatie als hij ook onpartijdig moet zijn?".
De laatste vraag wordt door velen positief beantwoord, maar soms blijft het knellen. Zo bleek ook gister weer. Beter, opnieuw weer want het is een terugkerend probleem (zie bericht NRC). Is het trouwens de verantwoordelijkheid van de rechter om problemen met achterstanden en rond tijdsdruk publiek te maken (na eerst intern dit te hebben verwoord)?
- Muller - Rechterlijke macht: studies over rechtspraak en rechtshandhaving in Nederland, Google books
- 'Werkdruk rechters te hoog', Nieuwsuur, 13-09-2010
- Niveau rechtspraak ‘staat onder druk’, NRC, 11-12-2006
De morele verantwoordelijkheden van de rechters zijn grofweg te verdelen in rechterlijke verantwoordelijkheden (verantwoordelijkheden die voortkomen uit de rol en plaatsbepaling van de rechter in een rechtsstaat en dus direct de kwaliteit van oordeelsvorming raken) en beheersverantwoordelijkheden (verantwoordelijkheden die iets zeggen hoe het werk moet worden gedaan om het uitvoerbaar te houden). Zie bijvoorbeeld Loth hierover in Rechterlijke macht: studies over rechtspraak en rechtshandhaving in Nederland (hoofdstuk 14).
Net als in anders beroepen (zorg, onderwijs) is het probleem dat deze twee verantwoordelijkheden vaak tegengesteld zijn aan elkaar. Dit zie je terug bij vragen als: "hoe lang mag een rechter doen over een oordeel: indien de kwaliteit dit vraagt ?" of "kan een rechter wel onderdeel uitmaken van een organisatie als hij ook onpartijdig moet zijn?".
De laatste vraag wordt door velen positief beantwoord, maar soms blijft het knellen. Zo bleek ook gister weer. Beter, opnieuw weer want het is een terugkerend probleem (zie bericht NRC). Is het trouwens de verantwoordelijkheid van de rechter om problemen met achterstanden en rond tijdsdruk publiek te maken (na eerst intern dit te hebben verwoord)?
- Muller - Rechterlijke macht: studies over rechtspraak en rechtshandhaving in Nederland, Google books
- 'Werkdruk rechters te hoog', Nieuwsuur, 13-09-2010
- Niveau rechtspraak ‘staat onder druk’, NRC, 11-12-2006