Vandaag zijn de bevindingen bekend geworden (en de reactie hierop) van de commissie die onder leiding van prof. drs. M.H. Meijerink in opdracht van het bestuur van de rechtbank Amsterdam de organisatie van het eerste deel van het proces Wilders heeft geƫvalueerd.

De centrale bevinding is dat door organisatorische keuzes een aantal vervelende voorvallen onnodig hebben plaatsgevonden. De begeleiding van de rechters was te minimaal terwijl de impact van de publiciteit rond het proces is onderschat. Het Parool omlijst dit met een interview met Carla Eradus, president van de Amsterdamse rechtbank. Zo blijkt dat er o.a. geen wrakingskamer was vrijgeroosterd buiten de de eerste drie zittingsdagen van het proces. Bij de tweede poging de rechtbank te wraken, moest om die reden in ruim een uur, ad hoc, een wrakingskamer worden samengesteld. Dit raakte, zo meldt de commissie, de collegiale verhoudingen tussen directe collega's. O.a. dit voorval legde een enorme druk op de organisatie en haar leden. Het maakte het lastig voor de betrokken rechters om de juiste professionele houding voor te staan. Of zoals Eradus in het Parool aangeeft:
"Nu moest er ad hoc een kamer worden samengesteld en toen kwamen collega's van dezelfde gang tegenover elkaar te staan. Dat heeft de emotie tot heel dicht bij de koffiemachine gebracht."
Dit had voorkomen kunnen worden, zo oordeelt de commissie, door in bijzondere zaken als die van Wilders altijd een wrakingskamer klaar te hebben staan.

De betekenis van wraking roept nog steeds vragen op, zo stelt de commissie. Enerzijds wordt het ervaren als een aantasting van de integriteit, anderzijds hoort het bij de karakteristieken van het vak van rechter en de daarbij behorende poging tot waarheidsvinding. Rechters vinden het lastig om hier op een juiste manier mee om te gaan:
"[bladzijde 8 rapport] In de rechtbank Amsterdam zou meer gesproken moeten worden over de betekenis van gewraakt worden, het gebruik dat mogelijk te wraken rechters bij de wrakingskamers verschijnen, de werkwijze en de jurisprudentie van de Grote wrakingskamer."

Een andere aanbeveling van de commissie is om in het algemeen de organisatie van bijzondere, grote en/of mediagevoelige zaken in de toekomst onder stevige regie vanuit het bestuur te laten plaatsvinden. Het bestuur van de rechtbank Amsterdam heeft aangegeven deze aanbeveling over te nemen. Dit zal steeds maatwerk. Het bestuur van de rechtbank Amsterdam geeft aan dat het hierbij bijzondere aandacht zal laten uitgaan naar de verhouding tussen de rechterlijke onafhankelijkheid en de meer sturende rol van het gerechtsbestuur:
De faciliterende en sturende rol van het bestuur moet goed gedefinieerd worden in overleg met de rechters, zodat het rechterlijk domein gewaarborgd blijft.

Organisatie proces Wilders onderzocht , Rechtspraak.nl, 17-01-2011
Rechters Wildersproces bezweken onder druk
, Parool, 17-01-2011
Het rapport van de commissie Meijerink en de reactie van het gerechtsbestuur, Rechtspraak.nl, 17-01-2011