Morele dilemma's
28. Amerika: mag een advocaat een baseball-petje dragen in de rechtszaal?
Het lijkt een onzinnige vraag maar de Amerikaanse advocaat Todd C. Bank neemt het serieus. In een verder inhoudelijk niet relevante zaak (een conflict tussen verhuurder/huurder) droeg hij een baseball-pet met de opdruk "Operation Desert Storm". De rechter verwittigde hem om het petje af te doen. Het was niet formeel genoeg.
Bank ging tegen dit besluit in beroep onder verwijzing naar zijn constitutionele rechten. Dit beroep werd echter verworpen. De rechter in hoger beroep oordeelde dat een rechter de vrijheid van meningsuiting mag beperken als dit redelijk en geen partij-keuze impliceert.
De vraag is of het ingrijpen nog redelijk was. Volgens de rechter in hoger beroep wel, stellende dat “the presiding judge is charged with the responsibility of maintaining proper order and decorum.”
Ten tweede beargumenteerde Bank dat de plicht het petje af te zetten hem tegenhield in het voeren van een juridisch correct rechtsgang. Maar ook dit accepteerde de rechter niet onder verwijzing naar de gewenste orde en decorum in de rechtszaal.
Bank is nog niet overtuigd. Belangrijkste argument: het petje weerhoudt de rechtbank an sich niet om een juist oordeel te vellen. Het staat een zaak niet inhoudelijk in de weg. Dit wordt nog eens bevestigd door de constatering dat een religieus hoofddeksel wel toegestaan zou worden. Dit is niet rechtvaardig, zo stelt Bank. Immers op een kenmerk (hoofddeksel) die er niet toe doet, wordt onderscheid gemaakt.
Nu stelde Aristoteles reeds dat rechtvaardigheid betekent dat gelijke personen en gelijke zaken we gelijk behoren te behandelen terwijl we personen die niet gelijk zijn aan elkaar, evenals zaken, we ongelijk mogen behandelen. Een duidelijk, herkenbaar begrip van rechtvaardigheid. Een advocaat ongelijk behandelen op een niet-relevant criterium (het hoofddeksel) lijkt daarom onrechtvaardig. Is orde en decorum toch belangrijk genoeg om het petje tegen te houden?
Het onderwerp lijkt wat geforceerd maar laten we de vraag toch verkennen: mag een advocaat een petje dragen in de rechtszaal? Maakt het daarnaast uit of het petje een bepaald ideaal of levensbeschouwing uitdraagt? Of dat het de drager een bepaalde status geeft (Desert Storm Veteran)?
• Lawyer can’t wear baseball hat in court, Firstamendmentcenter.org, 20-06-2011