In de praktijk

De verdediging van Robert M.: 10 ethische kwesties



De documentaire van NCRV Dokument over de advocaten die Robert M. hebben verdedigd, is een aanrader voor iedereen die jurist is of hiervoor in opleiding is. De verdediging van Robert M. geeft een uniek verslag van de grootste zedenzaak uit de Nederlandse geschiedenis vanuit het perspectief van de advocaten van de hoofdverdachte. Dat Robert M. recht heeft op verdediging is voor Wim Anker en Tjalling van der Goot een uitgemaakte zaak. Dat zij die verdediging zo goed mogelijk moeten voeren staat voor hen eveneens buiten kijf. Ondertussen zien we dat de zaak een emotionele uitputtingsslag is voor alle betrokkenen. 

Uitzending
Vooraf aan de uitzending zaten de advocaten bij De Wereld Draait Door. Het interview geeft al een goed beeld van de ideeën van de advocaten (tip: terugzoeken via de NPO). De documentaire zelf is vervolgens hier terug te kijken.

Mogelijke ethische kwesties voor advocaten in grote zedenzaken
In de aflevering zijn een aantal interessante dilemma's / ethische kwesties te herkennen die bij zedenzaken. van deze proportie zich kunnen voordoen. Hierbij een overzicht (waarmee ik trouwens niet wil zeggen dat deze kwesties zich ook concreet in de zaak Robert M. hebben voorgedaan of dat de advocaten in kwestie niet juist hebben gehandeld; eerder het tegenovergestelde): 

  1. Ga je als advocaat iemand verdedigen als dit je eigen veiligheid in gevaar brengt?
  2. Ga je wel of niet van concrete bedreigingen aangifte doen? Verandert dit als dit zelfs concrete doodsbedreigingen betreffen?
  3. In hoeverre moet je als advocaat een documentaire over je werk laten maken (ook als je weet dat kijkers mogelijk geraakt zullen zijn bij het zien van de persoon die je bijstaat, i.c. Robert M. en dit dus ook de ideeën over je cliënt nog verder zal gaan vormen)? Past dit een advocaat?
  4. In hoeverre voorkom je dat het oppakken van een publiciteitszaak ten koste gaat van andere reguliere zaken van je kantoor?
  5. Moet je wel een zaak oppakken als je weet dat je "tegenstander" - bij strafzaken het openbaar ministerie - meer tijd heeft om de zaak op te pakken?
  6. Natuurlijk het meest vanzelfsprekende dilemma: wil je iemand als Robert M. sowieso wel verdedigen (gezien hetgeen waarvan hij verdacht werd en gezien de beelden)?
  7. Hieraan gerelateerd (en dit is zeker geen kritiek op de betreffende advocaten): moet je wel beginnen met het bijstaan van (een) Robert M. als je niet weet wat een zaak in emotionele zin met je (mogelijk) gaat doen?
  8. Welke middelen zet je in om een cliënt van een honger- en dorststaking af te brengen? Moet je je cliënt altijd als autonoom subject blijven behandelen of mag je sturen als dit nodig is voor diens gezondheid?
  9. In hoeverre past het een advocaat / professional als je met anderen (bijvoorbeeld een barman) over een zaak praat? (zelfs als dit bewust is gezien de camera en je weet dat het uitgezonden wordt)
  10. Moet je alle beelden volledig zien - je weet maar nooit of je belangrijk bewijs mist - of volstaat een selectie?

Veel interessante kwesties om te bespreken en om over na te denken. Mijn dank dan ook aan de advocaten voor het geven van dit inzicht! 

En complimenten aan het kantoor. Of zoals ik las:


Aanvullingen, opmerkingen welkom!