In iedere vorm van beroepsethiek is het waardevol drie soorten morele dilemma's te onderkennen. Dit geldt ook voor de rechtsethiek/juridische beroepsethiek. Het betreft:

1. Soft cases
2. Hard cases with consensus
3. Hard cases without consensus

Soft cases
Soft cases betreffen gevallen waarbij het voor een volwassen en opgeleid professional eigenlijk overduidelijk is hoe gehandeld dient te worden. Ongeacht de ethische theorie die gekozen wordt of bijvoorbeeld de levensbeschouwelijke achtergrond is de uitkomst van het dilemma evident. In de democratische samenleving zoals we die nu - anno 2008 - kennen, is een belangrijk ijkpunt de wet (dus excessen als WOII of de Apartheidwetten in Zuid Afrika even daargelaten).

Weinig juristen dienen bijvoorbeeld overtuigd te worden dat een advocaat niet zijn collega mag vermoorden om eerder partner bij een kantoor te kunnen worden. In de ethische literatuur wordt in deze gevallen dan ook eerder gesproken van ethisch problematisch (in tegenstelling tot een ethisch dilemma): het is algemeen erkend hoe gehandeld dient te worden.

Hard cases with consensus
Hard cases with consensus zijn morele dilemma's waarbij het niet direct duidelijk is hoe de jurist in kwestie dient te handelen maar waarbij er in de praktijk wel een bepaalde voorkeursoptie is ontstaan. Bij een dilemma als deze conflicteren meerdere waarden en belangen die allen in meer of mindere mate gerechtvaardigd zijn. Neem een advocate die bedreigd wordt door de tegenpartij: moet zij kiezen voor haar eigen veiligheid of moet ze toch gaan voor goede belangenbehartiging van haar eigen cliƫnt? Zowel haar eigen veiligheid als goede belangenbehartiging zijn belangrijke waarden. Hoe te handelen?

Als een dilemma's vaker in de praktijk is voorgekomen, kan het voorkomen dat over het dilemma reeds is nagedacht. Dit zie je dan terug in tuchtrechtspraak, gedragscodes en/of literatuur. In de loop der tijd is hierdoor mogelijk een duidelijke consensus ontstaan over hoe gehandeld dient te worden.

Typerend van dit soort dilemma's blijft echter dat zonder verdere bestudering van relevante literatuur of zonder verder onderricht dat de gewenste handelingsoptie niet direct kenbaar zou zijn geweest. Het is en blijft namelijk een lastige keuze.

Hard cases without consensus
Hard cases without consensus zien op dilemma's waarover nog geen gedeelde consensus bestaat. Het is aan het handelend subject (de advocaat, de notaris et cetera) om tot een juist handelen te komen.

Aangezien de beroepsbeoefenaar wel tot verantwoording geroepen kan worden, is het belangrijk dat de afweging zo volledig mogelijk wordt gemaakt. Een goed middel hierbij is volgens sommige auteurs het volgen van een stakeholderanalyse-model. Bij de verantwoording staat niet de uitkomst van het dilemma voorop als wel de beoordeling of iemand in ieder geval erover heeft nagedacht (en waar mogelijk de morele kosten beperkt heeft gehouden).